Kızım, Arkadaşına Aşırı Bağımlı

SORU:

Merhaba,

Anaokuluna giden 5 yaşındaki kızımın sınıfta çok yakın bir arkadaşı var. Birbirlerini o kadar çok seviyorlar ki yedikleri içtikleri ayrı gitmiyor. İkisi de bir evin tek kızı, tek çocuğu. Birbirlerine aşırı düşkünler, bu başlarda biz anneleri çok mutlu ediyordu fakat son zamanlarda bu sevginin yıkıcı sonuçlarını da görür olduk. Aralarındaki kıskançlık öyle büyük ki ikisinden biri başka bir çocukla oynadığında resmen psikolojileri bozuluyor, ağlama krizlerine giriyorlar. Kızım rüyasında bile bu yakın arkadaşıyla oynuyor, okul dönüşünde evimize gelsin diyor ya da onlara gitmek istiyor. Kızımın arkadaşının doğumgünü oldu örneğin geçtiğimiz haftalarda, kız sadece benim kızımla fotoğraf çektirmek istedi, diğer çocukları gözü görmedi bile. Herkes ister çocuğunun birlikte güzel anılar biriktirdiği, oynadığı bir arkadaşı olsun diye ama bu arkadaşlığın sağlıklı bir yere doğru gitmediğini görüp endişeleniyorum. Örneğin anlaşamadıkları bir konuda, ufacık bir kavgada dünyaları başına yıkılıyor ikisinin de. Annesiyle sürekli iletişim halindeyiz, dertleşiyoruz ama ne yapacağımızı da bilmiyoruz. Aralarındaki bu aşırı sevgi, diğer çocuklarla hiç oynamama isteği normal mi sizce? Öyle ki kızım, yazın arkadaşı memleketlerine gittiğinde sokağa çıkmak bile istemiyor…


CEVAP:

Çocuklar üç yaş civarında hızla sosyalleşirler. Bu dönemden geçerken çocuk için bir ailenin üyesi olmak, maddi manevi ihtiyaçlarını o aile çatısı altında gidermek ne kadar önemliyse arkadaşlık kurmak da bir o kadar önem kazanır. Bu dönemde anne babalar çocuğun oyun ihtiyacını yeterince karşılayamamaya başlarlar, bu durum şehirde yaşayan ailelerde daha da belirginleşir. Israrla arkadaş isteyen çocuk için anaokulu, çocuğun sosyalleşip yaşıtlarıyla aktivitelerde bulunmasına imkan sağladığından son derece faydalıdır.

Oyun, çocuk için en önemli iştir. Bir yandan eğlendirirken diğer yandan sosyalleşmeyi, empati kurmayı, toplumun ve kültürün davranış kalıplarını öğretir. Çocukların arkadaş ilişkileri üzerinde ebeveynlerin etkileri çoktur. Çocuklar arkadaş ilişkilerinde sergiledikleri davranışların temellerini aile içindeki davranışlardan alırlar. Sıra bekleme, nezaketli davranma, empati kurma, özür dileme, duygular üzerine konuşma, grup oyunlarında başka arkadaşlarının isteklerine de yer verme gibi birçok davranış önce ailede öğrenilir.

Çocukların bazıları dışa dönüktür, etrafında birçok arkadaşı olsun ister. Bazıları ise birkaç arkadaşıyla oynamaktan keyif alır, bazen tek bir arkadaşıyla oynamayı ya da zaman zaman yalnız kalmayı da tercih edebilir. Bunlar normaldir, çünkü çocuklar farklı kişilik ve duygulara sahiptirler. Ancak kızınızla ilgili sorunuzda anlattığınız gibi bir arkadaşla sürekli birlikte olma isteği, sağlıklı bir durum değildir. Bunun, ebeveynlerin desteğiyle bir an önce aşılması gerekir.

Kızınız farklı arkadaşlıklar sayesinde herkesin aynı olmadığını, kişiler arasında farklılıklar olduğunu öğrenecektir. Tek arkadaşa bağımlı kalmak, onun ilkokul ve ergenlikte daha da önem kazanacak olan arkadaş ilişkilerini çok yönlü olarak olumsuz etkiler. Dolayısıyla ileriki dönemde sosyal ilişkiler kurma, geliştirme becerisinden mahrum kalabilir. Özellikle ergenlik döneminde arkadaş ihtiyacı, çocuğun en temel ihtiyaçlarının başında gelmektedir.

Gözlemlediğimiz kadarıyla, bu dönemde sağlıklı arkadaş ilişkileri kurup sürdürebilen çocuklar mutlu, bunu yapamayan çocuklar yalnız ve mutsuzdur. Dolayısıyla diğer çocuğun ailesiyle bu konuyu oturup görüşmeniz ve belli adımları atmanız gerekmektedir. Öncelikle anaokulu öğretmeninden destek isteyebilirsiniz. Öğretmeni grup oyunlarında ikisini farklı gruplara koyabilir, serbest oyun zamanında farklı roller ve farklı oyunlara yönlendirebilir. Sizler kızınızı başka yaşıtlarıyla ev içi veya ev dışında bir araya getirebilir, birlikte vakit geçirmelerini sağlayabilirsiniz. Kızınız hemen olmasa da zamanla başka arkadaşlarıyla da oyun oynamanın keyfini fark edecek ve farklı arkadaşlıklar edinecektir. Ancak her türlü çabaya rağmen tek bir arkadaşla oynamaya devam ediyorsa bir çocuk psikoloğundan destek almakta fayda vardır. Oyun terapisi bu konuda etkili olmaktadır.


Aşağıdaki kaynaktan faydalanılmıştır:
Semerkand Aile Dergisi Sayı:209 s.36