Çocuğum Bir Uyurgezer, Ne Yapmalıyım?
SORU:
Merhaba,
Benim 9 yaşında ve 5 yaşında iki oğlum var. Büyük oğlum uyurgezer. Bazen sokak kapısının önünde bazen pencerenin kenarında, mutfakta buluyoruz. Uyurken düşüp ağlamaya başladığı zamanlar da oluyor. Küçük oğlum abisiyle gece yatmaya korkuyor, biz kapıları pencereleri hep kilitleyip uyuyoruz ama bu durum ne zaman geçer bilmiyoruz. Büyüdükçe geçer diye başlangıçta üstünde çok durmadık ama kendisine ya da kardeşine zarar vermesinden de korkuyoruz.
Sizce ne yapabiliriz?
CEVAP:
Merhaba sevgili anne;
Uyurgezerlik çocukluk döneminde sıkça karşılaşılan uyku sorunlarından biridir. Genellikle 12 yaş öncesi çocuklarda görülür. Erkek çocuklarında kızlara oranla görülme sıklığı daha fazladır. Uyurgezerlik gerekli önlemler alındığı takdirde korkulacak bir durum değildir. Ergenlik dönemi sonlarına kadar genellikle düzelir, düzelmediği takdirde detaylı araştırma ve tedavi gerekir.
Uyurgezer çocuk yatağından kalkar, oturur, dolaşır; bakar ancak bakışları anlamsızdır, sorulan sorulara genellikle cevap vermez. Ortamdaki engelleri ve tehlikeleri algılayamaz, bu sebeple dolaşırken takılıp düşme ihtimali vardır. Daha sonra yatağına geri döner, uyandığında hiçbir şeyi hatırlamaz. Evde uyurgezer bir çocuk varsa yapılması gereken en önemli şey sizin de yaptığınız gibi kapı ve pencereleri çocuğun açamayacağı şekilde kilitlemek olmalıdır.Yattığı ve dolaştığı alanlarda tehlike oluşturabilecek şeyleri de ortadan kaldırmak gerekir. Gece kalktınız, baktınız ki oğlunuz dolaşıyor, sakince yaklaşıp onu yavaşça yatağına götürmelisiniz. Böyle bir durumda yüksek sesle bir şeyler söylemek, çocuğu sarsmak, uyandırmaya çalışmak kesinlikle yanlıştır.
5 yaşındaki kardeşi siz ebeveynlerinin tepkisine göre kendi tepkilerini belirler. Dolayısıyla siz bu konuya sakin bir şekilde yaklaşırsanız, panik olmazsanız, kardeşinin yaklaşımı da benzer şekilde olacaktır. Ayrıca küçük kardeşi uyurgezerlik hakkında kısaca bilgilendirmekte fayda vardır. Çünkü yaşı gereği gözleri açık birinin uyudugunu düşünmesi çok mümkün olmayacaktır.
Uyurgezerliğin nedeni tam olarak bilinmemekledir. Ancak genetiğin önemli bir faktör olduğu düşünülmektedir. Çocuğun yaşadığı aşırı stres, yorgunluk, uykusuzluk, aile içi gerginlikler, kardeş kıskançlığı, uyku düzenini etkileyen ilaçlar vb. uyurgezerliği tetikler.
Uyku sorunları yaşayan lise öncesi dönemde çocuğu olan ebeveynler, çocuklarının başarılarını değil beden ve ruh sağlıklarını öncelemelidirler.
Stresle baş etmeye yönelik terapi almak veya kaygı düzeyi yüksek çocuğu kaygı giderici egzersizlere yönlendirmek de uyurgezerliği azaltır. Oğlunuzun yatmadan önce aşırı sıvı; çay, kahve vb. içecekleri tüketmesini sınırlandırmanız gerekir. Yattığı oda düzenli ve sessiz olsun. Dikkat dağıtıcı objeleri göz önünden kaldırın. Uyuduktan sonra ailenin diğer üyelerinin de sessiz olması gerekir. Çocukların hafif bir müzik, sonu güzel biten bir hikaye dinleyerek de keyifle uykuya dalmaları sağlanabilir. Uyurgezer çocukların uyku saatleri mutlaka düzenli olmalıdır.
Çocuk nörologları, çocuğu uykusunu etkileyen kafein, şekerli gıdalar ve bazı ilaçlardan uzak tutmayı, ayrıca uyku saatlerini düzenleyerek uykuya daldıktan 1 saat sonra çocuğun uyandırılmasını tavsiye ederler. Bu uygulamanın çocuğun uyku döngüsünü yeniden ayarlayarak, uyurgezerliğini azalttığı gözlenmiştir.
Bu tür uygulamalarla geçmediği takdirde oğlunuzun 12 yaşından sonra nörolojik ve psikiyatrik destek alması, uzmanlar tarafından önerilirse ilaç kullanması gerekebilir.
Selam ve dua ile…
Aşağıdaki kaynaktan faydalanılmıştır:
Pedagog Perihan Gül - Semerkand Aile Dergisi Sayı:208 s.36
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)