Egzama, deride kuruluğa, kaşıntıya ve kabarcıklara neden olan bir tür deri hastalığıdır. Egzamanın birçok çeşidi olsa da bebeklerde en sık görülen tipi, halk arasında “bebek egzaması” olarak bilinen “atopik egzama”dır. Alerjik sebeplere bağlı olan bu egzama türü bebeklerde genellikle ek gıdaya geçince kendini göstermeye başlar.
Bebeklerde Egzama Belirtileri
Egzama, bebeklerin yaklaşık %15’inde görülen yaygın bir rahatsızlıktır. Bebeklerde kullanılan bakım ürünlerine hassasiyet nedeniyle 2-3 aylıkken de görülebilir. Ancak genellikle bebeğin katı gıdaya geçmesi sonucu ortaya çıkan besin alerjisi sebebiyle 5-6 aylıkken kendini göstermeye başlar. Egzaması olan bebeklerin yanakları kuruyarak kızarır. Yanakları daha pullu, sert ve kalın bir görünüm alır. Deri tabakasının altında şeffaf kabarcıklar oluşarak deride döküntüye neden olur. Aynı zamanda dirsek, bilek ve dizlerin arka kısımlarında da görülmeye başlar. Eklem arkalarında kuruluğa ve kaşıntıya neden olarak bebeği hayli rahatsız eder. Bebeklik döneminde görülen egzamalar genelde 4-5 yaşlarında geriler ya da tamamen geçer. Egzaması olan bebeklerde astım, saman nezlesi ya da penisilin duyarlılığı gibi rahatsızlıklar da görülebilir.
Bebeklerde Egzama Tedavisi
Bebekler için kullanılan bakım ürünlerinin özenle seçilmesi gerektiğini belirten Dr. Güzin Zeynep Doğanyer, egzama tedavisinde şunları öneriyor:
- Bebeklerde egzamayı tetiklemeyecek özel bakım ürünleri ve deterjanlar kullanılmalı, güvenilir markalar tercih edilmelidir.
- Bebeğin cildini daha çok tahriş edecek kumaşlardan kaçınılmalıdır. Örneğin yün yelek gibi kıyafetler kaşıntılı bölgeyi daha çok kaşındırabilir ya da kurutabilir.
- Bebeğin cildini kuru bırakmamaya dikkat edilmelidir.
- Cilt bebeklere uygun kremlerle sık sık nemlendirmeli, bebek terlediğinde üzeri hemen değiştirilmelidir.
- Ayrıca ek gıdaya geçişte 3 gün kuralına uyarak, bebeğin gıda alerjisi olup olmadığı iyi analiz edilmelidir.
- Eğer bir gıdaya hassasiyet fark edilirse, alerjiye neden olan o gıdadan uzak durulmalıdır.
Ek gıdada 3 gün kuralı; bebek örneğin havuç, patates, yumurta gibi her zaman yediği ve alerjisi olmayan besinlerle beslenirken yeni bir gıda ile tanıştırılacağında, 3 gün boyunca bu yeni besin dışında bebeğe yeni bir besin vermemek demektir. Mesela her gün yediği patates, havuç veya kahvaltılıklarla beraber bebeği portakal ile tanıştırıyorsak 3 gün boyunca bebeğe portakal dışında yeni bir gıda vermemeliyiz. Böylece bebekte görülecek alerjik reaksiyonun en son yediği ek gıdadan kaynaklandığı kolayca anlaşılacaktır.
Bebeklerde Egzama İçin Rahatlatıcı Öneriler
Bebeğinize -mevsime göre- sık sık ılık duş aldırmanız ve hassas ciltlere özel bebek bakım ürünlerinden kullanmanız onu rahatlatacaktır. Cildi kurudukça kaşıntıya neden olacağı için ılık duş bebeği oldukça ferahlatır. Bol köpüklü banyodan kaçınılmalı, bebeğin temizlik durumuna göre bazen sadece su ile duş aldırılmalıdır. Banyo sonrası tahriş olan cilde daha çok zarar vermemek için bebek yumuşak bir havlu ile ve yumuşak hareketlerle kurulanmalıdır.
Bebeğin kıyafetlerinde polyester gibi sentetik kumaşlardan uzak durmak gerekir. Bunlar yerine pamuklu hatta egzamanın boyutuna göre organik kıyafetler tercih edilmeli; bebeğin rahat edebileceği, terletmeyen giysiler giydirilmelidir.
Bebeğin tırnakları sık sık kontrol edilmeli, uzama durumunda hemen kesilmelidir. Egzama kaşıntılı bir hastalık olduğu için bebeğin kendine zarar verme ihtimaline karşı dikkatli olmak gerekir.
Anne Sütü Egzamada Da Önemli
Yapılan araştırmalarda anne sütü ile beslenen bebeklerde, inek sütü içen çocuklara göre egzamanın daha az rastlandığı görülmüştür. Bu yüzden bebeğimiz mümkün olduğunca ilk 6 ay sadece anne sütü ile beslenmeli, ek gıdaya geçildikten sonra da 2 yaşına kadar emzirilmelidir. Anne sütü alan bebeklerde annenin de beslenmesine dikkat etmesi gerekir. Annelere de egzamayı tetikleyici, özellikle asitli gıdalardan uzak durması önerilmektedir.
Aşağıdaki kaynaktan faydalanılmıştır:
Semerkand Aile Dergisi Sayı:172 s.40