Üç Ayları Nasıl Değerlendirmeliyiz?

Üç aylar dediğimiz receb, şaban ve ramazan ayları, içerisinde dört mübarek geceyi misafir ederler; Regaib kandili, Berat kandili, Mi‘rac kandili ve Kadir gecesi. Bu kutlu zamanlar, kendimizi denetleme, değerlendirme bakımından çok önemlidir. Bu vesile ile bir kere daha geçmişimizin muhasebesini yapıp, kusurlarımızı düzeltmeye, hayırlı işlere yönelmeye karar vermeliyiz.



Üç aylar ve bu aylarda yer alan bu mübarek geceler, duaların Allah’a arzedilmesi, pişmanlık göz yaşlarıyla günahların silinmesi, yapılan ibadetlere verilen sevabın katlanması bakımından birer büyük fırsattır. 

Peki bizler bu zaman dilimini, üç ayları nasıl değerlendirmeliyiz?

1. Öncelikle böyle zamanlarda kulluğumuzu gözden geçirerek, eksik ve hatalarımızı ele almalı ve bunları düzeltebilmenin yollarını aramalıyız. Yani hesaba çekilmeden önce burada kendimizi hesaba çekmeliyiz ki, ahiretteki hesabımız kolay olsun.

2. Üç ayları günahlarımızın affı için bir fırsat bilmeli ve bol bol tövbe ve istiğfarda bulunmalıyız. Özellikle müslümanların içinde bulunduğu sıkıntıları düşünerek dua edip Allah’a yalvarmalıyız.

3. Eğer kazâ namazlarımız varsa bunları kılma yoluna gitmeli, kazâ namazımız yoksa bile, çokça nâfile namaz kılmaya çalışmalı ve özellikle geceleri iyi değerlendirmeliyiz.

4. İmkânımız nisbetinde çokça Kur’an okumalıyız.

5. Akrabalarla, komşularla ve dostlarımızla olan yakınlığımızı bir kat daha artırmalı ve yapacağımız ziyaretlerle onların gönlünü almalıyız.

6. Etrafımızdaki fakir fukaraya yardım etmeli, imkânımız ölçüsünde sadaka vermeli, fakir öğrencilerin okuması için onların elinden tutmalıyız. Çünkü bu zaman dilimlerinde vereceğimiz sadakalar veya zekâtlar bize kat kat sevap getirecektir.

Üç Aylarda Yapılacak İbadetler Nelerdir?

Üç aylar ve mübarek geceler, öncelikle Rabbimiz’e, ailemize, akrabalarımıza ve ülkemize karşı görev ve sorumluluklarımızı hatırlatmalı, hatalarımızdan ve günahlarımızdan tövbe etmemize vesile olmalıdır. Nitekim yüce Allah, engin rahmetine sığınıp tövbe etmemizle ilgili olarak şöyle buyurmaktadır: 

“(Ey Muhammed!) De ki: Ey kendilerine kötülük edip aşırı giden kullarım! Allah’ın rahmetinden ümidinizi kesmeyin, doğrusu Allah günahların hepsini bağışlar. Çünkü O, çok bağışlayandır, çok merhamet edendir” (Zümer 39/53).

Ayrıca büyüklerin gönülleri alınmalı, eş ve dostlarımızın hatırları sorulmalı, garipler aranıp sofralarımıza davet edilmeli, yetimler gözetilmeli, yardıma muhtaç kimselere yardım edilmelidir. Aramızdaki kırgınlıklar, dargınlıklar, şahsî çıkar hesapları bir tarafa bırakılmalı, hoşgörü, kardeşlik ve birlik içerisinde olunmalıdır. 

Bunların yanında, her günü ve geceyi süsleyen ve sevabı çok olan nâfile namazlar kılmalı, bunları hayatımızın bir parçası haline getirmelidir.

Üç Aylarda Ne Yapmalıyız?

Receb, şaban ve ramazan ayları, yüce Allah’ın bizlere ikram ettiği faziletli ve feyizli bir zaman dilimidir. Yapılan duaların, isteklerin dalga dalga Allah’a ulaştığı, dökülen pişmanlık göz yaşlarının günahları silip yok ettiği kandiller geçididir. Kısaca üç aylar, günahlardan arınma, sevaplarla bezenme mevsimidir. 

Ramazandan önce oruçla buluşanlar, ibadetlerini çoğaltanlar, tövbe ile Allah’a yönelenler gibi manevi kazanç elde edenlerin olduğu anlardır. Ancak şunu hiçbir zaman unutmamalıyız ki, manevi hayat süreklilik ve kararlılık ister. Sevgili Peygamberimiz [s.a.v], 

“Allah’ın en çok sevdiği (nâfile) ibadet, az da olsa devamlı olanıdır” (Müslim, Fezâil, 75.)

buyurarak müminleri bu hususlarda daha dikkatli olmaya ve titiz davranmaya davet etmektedir. Kandil gecelerinde güzel ibadet edip, ondan sonra bırakmak, çok fazla ibadet “taat”e edip de ondan sonra yorulup dermansız düşmek suretiyle ibadetten soğuyup kenara çekilmek doğru değildir. Nebî [s.a.v] bir başka hadislerinde de, 

“İşlerin en hayırlısı orta yollu (mutedil) olanıdır” (Beyhakî, Şuabü’l-İmân, nr. 6601) 

buyurarak bizlere ifrat ve tefritten sakınmamızı tavsiye etmektedir.

Aşağıdaki kaynaktan faydalanılmıştır:
Üç Aylar - Hüseyin Okur