Oğlum, Şiddet Oyunlarına Bağımlı

SORU:

Merhaba,

Benim 11 yaşında kızım, 15 yaşında da oğlum var. Oğlum aşırı derecede oyun bağımlısı, evde bilgisayarın başından kalkmadığı için sürekli kavga ediyoruz. Şiddet içeren oyunlar oynuyor. Eskiden hep modemi kapatıp ya da elinden telefonu alıp engel olmaya kalkardım ama artık büyüdüğü için bunları da yapamıyorum. Kız kardeşine karşı da çok acımasız. Sürekli kavga edip bağırıp çağırıyor. Geçtiğimiz günlerde bir kavga sırasında kardeşinin telefonunu yere atıp kırdı. Kızım da sinir krizi geçirdi. Bu davranışından ötürü ona babasıyla ceza verdik, kendi telefonunu kardeşine verdik. Bu ceza onu daha da hırçınlaştırdı. Sürekli kavga çıkartmaya yer arıyor. Ne yapabiliriz bilmiyoruz, konuşarak bir türlü çare bulamıyoruz. Psikolog ya da danışman hocalarıyla görüşmeyi de kabul etmiyor. Nasıl yaklaşmamız gerekiyor, çaresiz kaldık. Önerilerinizi bekliyoruz.


CEVAP:

Bahsettiğiniz husus son zamanlarda birçok ailenin kanayan yarasıdır. Özellikle pandemide ve sonraki dönemlerde bu sorunun daha da arttığını görmekteyiz. Zor bir durumu konuşuyoruz, teknoloji bağımlılığı da en az uyuşturucu, alkol bağımlılığı kadar ciddiyetle ele alınmalı ve gerekirse tedavi edilmelidir.

Evde neler yapılabilir sorusunun üzerinde durmak gerekirse; öncelikle şunu belirtmeliyim ki cezalandırmak çözüm değil. Aynı şekilde, oğlunuzun teknolojik aletlere ulaşmasını engellemek de öyle. Çözüm için ailecek alınacak tedbirleri uygulamak ve gerekirse tedaviye başvurmak gerekiyor.

Anne baba olarak önce kendinizi sorgulamanız gerekir. Her anne baba çocuğunun maddi ihtiyaçlarını karşılamak için çabalar ancak manevi yani psikolojik ihtiyaçları için oğlunuza ne kadar etkili olabiliyorsunuz? Sonra, oğlunuzla ilgili “Niye oyunun başından kalkmıyor?” ve “Neden özellikle bu oyunları oynuyor?” sorularının cevabını aramalısınız.

Evin kendine ait kuralları olmalı. Bunlar toplu bir şekilde oturulup konuşulabilir. Konuşma esnasında siz ve eşiniz öğüt verici, yargılayıcı, sinirli bir şekilde değil; sakin bir ses tonuyla kuralların netleştirilmesi gerektiğini belirtmelisiniz.

Bu kurallar anne baba dahil ailedeki tüm üyelerin uyacağı şekilde olmalı, özellikle büyük çocuğa ve kardeşine söz hakkı vererek, onların da düşüncelerini önemsediğinizi hissettirecek bir dille aile toplantısı yapmalısınız.

Oğlunuzun ilgi duyduğu herhangi bir kurs, aktivite ya da ilgisini çekebilecek bir spor alanına yönlendirilmesi çok önemlidir. Burada önemli olan, bağımlısı olduğu oyunlar yerine, hayatına oyunlardan aldığı keyfi farklı bir şekilde ona yaşatacak bir etkinlik yerleştirmektir. Bu durum çocuğun hem sosyal-duygusal gelişimine katkı sağlar hem de teknolojiye olan bağımlılığını azaltır. Çocuklar zamanlarını dolduracak başka bir şey bulamadıklarında bu boşluktan faydalanıp teknolojiye yönelebiliyorlar. Bu da bir süre sonra bağımlılığa sebep oluyor.

Oğlunuz için güvendiği, dikkate aldığı, önemsediği kuzen, amca, dayı gibi bir aile büyüğünden ya da sevdiği, değer verdiği bir öğretmeninden destek alınabilir. Bu kişinin çocuğa özellikle davranışları ve yaşantısıyla örnek olması çok önemlidir. Zaman zaman bu kişiyle vakit geçirebilir, olumlu davranış geliştirmeye yönelik konuşmalar ya da etkinlikler yapılabilir.

Yapılan bu çalışmalar sonuç vermediğinde, oğlunuz güvendiği, önemsediği bu kişinin yönlendirmesiyle bir uzmana müracaat etme noktasında ikna edilebilir.

Bunların hepsi bir anda gerçekleşecek şeyler değildir. Bu süreçte mutlaka sabırlı olmak gerekir. Evde ya da dışarıda kriz anında sakin kalmak çok önemlidir. Herhangi bir tartışma yaşandıktan sonra tartışmanın üstünü kapatmamak, herkes sakinleştikten sonra mutlaka oturup ayrıntılı bir şekilde konuşmak, hataları fark ettirmek, tekrarının yaşanmaması için önlemler almaya çalışmak gerekir. Eğer anne baba olarak sizlerde hata varsa bunu kabul etmeniz de çocuğun size güven duymasını sağlayacaktır.

Bağımlılıkla mücadelenizde muvaffakiyetler diliyorum. Kolay bir süreç değil ama erken yaşta fark edip önlem alabilmek son derece önemli.

Selam ve dua ile…


Aşağıdaki kaynaktan faydalanılmıştır:
Semerkand Aile Dergisi Sayı:212 s.38