Oğlum Geceleri Yalnız Uyumaktan Korkuyor, Ne Yapmalıyım?

SORU:

Benim 16 yaşında bir kızım ve 8 yaşında bir oğlum var. Oğlum, son 1 yıldır geceleri sürekli korkarak uyanıp bizim yanımıza geliyor. Gece yatarken dualar okuyoruz, birlikte uyumamızı istediğinde yanında duruyoruz ama yatağına yatırdığımda uyanıp ya benim yanıma geliyor ya da ablasının odasına gidiyor. Bazen odaya gelmeden kapıda yatıyor. Hatta bazı geceler ağlayarak, çığlık atarak uyanıyor. “Korkunç bir rüya gördüm” diye anlatıyor. Korku türünden hiçbir şey izlettirmiyoruz ama arkadaşlarıyla okulda oyunlardan, dizilerden konuşuyorlar, onlardan etkileniyor sanırım. Öyle ki dudağında sık sık uçuk çıkıyor. Ona neyden korktuğunu sorduğumuzda cevap olarak hep farklı şeyler söylüyor. Ne yapmamızı önerirsiniz, bu durum geçici midir?



CEVAP:

Çocuklar doğduklarından itibaren emzirme dönemi dediğimiz iki yıllık süreçte anne-babanın ilgisine ve fiziksel temasına ciddi manada ihtiyaç duyarlar. Bu nedenle bebeklik döneminde bebeğin, anne-baba odasına ilave edilen kendine ait bir beşikte/yatakta yatması uygun olur. Ancak bu süreçte bebek asla anne babanın yatağında yatmaya alıştırılmamalıdır. Daha sonra yavaş yavaş kendi odasında ve kendi yatağında yatmaya alıştırılmalıdır. Bu alışkanlığı edinme bazı çocuklarda daha erken bazılarında ise biraz daha geç olabilmektedir. Ancak çocuğun kendi odasında yatma alışkanlığını 4-5 yaşa gelmeden önce kazanması gerekir. Aksi takdirde özgüveni olumsuz yönde etkilenebilmektedir. Peki çocuğumuzu kendi odasında ve kendi yatağında yatmaya nasıl alıştırabiliriz?

Öncelikle onunla birlikte yatağına beğendiği bir nevresim takımı almalı, odasına asmak istediği birkaç resim obje vb. eşyalar temin etmelisiniz. Bu arada odasını ayırmadan birkaç gün önce onunla, artık kendi odasında yatabilecek kadar büyüdüğünü konuşmalısınız. Sevdikleriyle birlikte basit bir doğum günü kutlaması yapmak da yaşının büyüdüğünü anlamasında etkili olacaktır. Uyku öncesi hazırlık aşamasında ise her zamanki gibi pijamalarını giyip dişlerini fırçaladıktan sonra çocuğu yatağına yatırmalı, bu süreçte onu yalnız bırakmamalısınız. Birlikte odasına girdikten sonra çocuğunuzun yanına yatmadan, yatağının ucuna veya odada bulunan bir sandalyeye oturarak ona sevdiği bir masal veya hikaye okuyabilirsiniz.

Ona, o uyuduktan sonra kendi yatağınıza gideceğinizi; su içmek, tuvalete gitmek gibi bir ihtiyacı olduğunda sizden yardım isteyebileceğini, odasının kapısını hafif aralık bırakacağınızı, koridorun aydınlık olacağını söylemeyi unutmayın. Bazı çocuklar kendi odasında uyumaya birkaç günde alışırken bazıları daha uzun süre ara ara kalkıp anne baba odasına gelebilirler. Bu durumda anne babanın uykularının arasında zor da olsa, pes etmeksizin çocuğu kucağına alıp tekrar yatağına götürmesi; yanına yatmadan, yine odada oturarak rahatlatıp çocuğun uykuya dalmasını beklemesi gerekir. Anne-baba kararlı tutum sergilediği takdirde çocuklar, kendi odalarında uyumaya rahatlıkla alışabilmektedirler.

Çocuğu kendi odasında uykuya alıştırmada simgesel çizelge dediğimiz uygulama da işe yarayabilmektedir. Şöyle ki bir haftalık çizelgede çocuk her gün kendi odasında uyuyabilmişse maddi değeri çok olmayan, çocuğun sevdiği bir hediye -örneğin oyuncak bir araba- ödül olarak verilebilir.

Uyku eğitimi ile ilgili paylaştığımız bu bilgilerden sonra, oğlunuzun korkularına gelirsek 7-8 yaşlarındaki çocuklarda “ara sıra” gece korkularının görülmesini normal kabul ettiğimizi söyleyebiliriz. Ancak oğlunuzun bu korkuları bir yıldır yaşadığını belirtmişsiniz. Bu süre oldukça uzun bir süredir, dolayısıyla ya okul rehber öğretmeni ya da bir çocuk psikoloğu tarafından oğlunuzla ilgili bireysel değerlendirme yapılması gerekir. Yani korkularının altında yatan sebep araştırılmalıdır.

Okulda daha büyük çocuklar tarafından zorbalığa uğrama veya anne-baba odasında onların özel yaşantısına şahit olma, yahut ekranda şahit olduğu şiddet sahneleri gibi birçok sebep çocukta gece korkularına neden olabilmektedir. Bazen özgüveni yaşına uygun olmayan çocuklarda da farklı korkular gelişebilmektedir. Oğlunuz için de korku nedeninin tespit edilip ona yönelik bir çalışma yapılması gerekir.

Bu arada onu spora yönlendirmeniz, diğer aile bireyleri olmaksızın baba-oğul ya da anneoğul olarak beraber keyifli vakitler geçirmeniz, korkularının giderek azalmasında etkili olacaktır.


Aşağıdaki kaynaktan faydalanılmıştır:
Pedagog Perihan Gül - Semerkand Aile Dergisi Sayı:202 s.34