Kızım Arkadaşları Tarafından Dışlanıyor
SORU:
9 yaşındaki kızım arkadaşları tarafından dışlanıyor. Oturduğumuz sitede birkaç yakın arkadaşı vardı, şimdi hepsiyle kavgalı. Yaz boyu yeni arkadaşlıklar kurması için gayret ettim ama olmadı. Genellikle eve gözleri yaşlı geliyor. “Beni sevmiyorlar, oyunlarına dahil etmiyorlar” diyor. Okul döneminde belki düzelir diye umut ediyorum fakat geçen sene de benzer problemleri yaşadık. Evde son derece sakin, akıllı ve mülayim bir çocuk. Sizce neden dışlandığını hissediyor? Onu böyle üzgün gördükçe ben de çaresiz kalıyorum…
CEVAP:
Çocukların bebeklikten itibaren arkadaşlık ilişkisi kurmaya ve birlikte oyun oynamaya ihtiyaçları vardır. Çocuk ilkokula başladığında arkadaş sayısı daha da artar, özellikle grup oyunlarında artış görülür. Çocuklar arkadaşlarını genellikle okulda kendi sınıflarından, aile çevresinde ise yakın komşularından; kendi yaşlarına, cinsiyetlerine ve zihinsel düzeylerine uygun olarak seçerler. Yaşları biraz daha ilerlediğinde yardımsever olma, dürüst olma, özverili olma gibi kişilik özellikleri arkadaş seçiminde etkili olmaya başlar.
Okul öncesi dönemde aile içi deneyimler, ilkokul döneminde ise aile dışı, arkadaşlar arası deneyimler çocuğun kişilik oluşumunda önemli yer tutar.
Çocuk 9-10 yaşlarına geldiğinde aile çemberinden akran gruplarına doğru yönelir. Bir akran grubunun üyesi olmak onun için çok önemlidir. Akran grubu birlikte düşünen ve hareket eden, ortak ilgileri olan, aşağı yukarı aynı yaştaki çocuklar kümesidir. Temel amacı hoşça vakit geçirmektir. Çocukların grup arkadaşlarıyla ilişkileri olumlu ve tatmin edici ise mutlu ve huzurlu olurlar, bu sosyal ilişkileri devam ettirmek için de çaba sarf ederler. Durum bunun tersi ise akran grubu ile ilişkilerini keser, ailelerine dönerler. Bu durum onları inciten, üzüntü veren, önemli bir problemdir.
Kızınızın arkadaş grubundan dışlanmasının, grupla sağlıklı iletişim kuramaması, grupta kabul görmemesi ya da arkadaşlarıyla ilgi alanlarının farklı olması gibi çeşitli sebepleri olabilir. Bununla birlikte, arkadaşlarıyla anlaşamamasının kendisinden veya herhangi bir arkadaşından kaynaklanan özel bir sebebi de olabilir. Tahmini sebepler üzerinden tavsiye vermeye çalışırsak başarısız oluruz. O yüzden sizin yapmanız gereken en önemli şeylerden biri, çocuğunuzu ve arkadaşlarını kendi ortamlarında gözlemlemektir. Burada işin püf noktası gözlemlediğinizi onların fark etmemesidir. Unutmayın ki sorunu isimlendirmek çözümün bir parçasıdır.
Yeni arkadaşlıklar kurmanın en güzel yollarından biri de ortak ilgiler üzerinden sosyalleşmektir. Kızınızın arkadaş edinebileceği halk oyunları, sanat, spor gibi çalışmalara katılmasını sağlayın. Arkadaşlarını eve davet etmesi için onu yüreklendirin. Eve geldiklerinde ortak oynayabilecekleri oyunlar, yapabilecekleri etkinlikler belirleyin. Arkadaşlık ilişkilerine doğrudan müdahale etmeyin, onu “Şununla arkadaş ol, bununla olma” gibi cümlelerle yönlendirmeyin. Sadece doğru rol model olun. Umarım her şey gönlünüzce olur.
Aşağıdaki kaynaktan faydalanılmıştır:
Pedagog Perihan Gül - Semerkand Aile Dergisi Sayı:168 s.32